Άρτον και θεάματα

Σε περιόδους κρίσης μιας κοινωνίας και κυρίως πολιτικής αστάθειας λέγεται ότι το θέατρο ανθεί. Είναι από αυτά που κάπου άκουσες κάποιος το είπε, γενικά το ξέρεις αλλά δεν θυμάσαι από που. Με χαρά ανακάλυψα πλήθος θεατρικών παραστάσεων φέτος με προσιτές τιμές για όλα τα γούστα. Δεν θα κρύψω ότι κινητήριος δύναμη υπήρξε η ρουτίνα που νιώθω πλέον κρεμάμενη σε ένα μπαρ χωρίς να έχω να πω κάτι ιδιαίτερο. Το αναφέρω διότι σίγουρα δεν έχω την πρόθεση να παραστήσω την κουλτουριάρα με όσα θα εκθέσω παρακάτω.
Η κλασική ιεροτελεστία είναι να ψάξεις το έργο που θα δεις, να διαβάσεις περί τίνος πρόκειται. Τέλος να φορέσεις τα καλά σου - ένα από τα οικογενειακά κατάλοιπα της Θεσσαλονικιάς μαμάς που κάποια στιγμή ίσως ξεπεράσω.
Στην χθεσινή παράσταση με ιδιαίτερη χαρά παρατήρησα ότι το κοινό αποτελούνταν από ηλικίες 20-30! Μόνο κακές κουβέντες ξέρεις να λες για τους νέους αυτής της πόλης με μάλωσα. Δεν είναι όλοι Fb icons και πάρτυ γεμάτα από νέους γαλουχημένους από την Athens Voice, τον Τσιτσόπουλο και την massive εναλλακτίλα. Υπάρχει ακόμα ανάγκη τροφής για σκέψη.
Μπαίνοντας στην αίθουσα δεν μπόρεσα να παραβλέψω τις νότες hipsterιας που γλυκά υπήρχαν στο χώρο. Δαγκώσα και πάλι τον κυνικό και μηδενιστή εαυτό. Μεταξύ μας θύμιζε λίγο συνέδριο τέχνης, καθώς το κόκκινο σε μαλλί και χείλη έδινε και έπαιρνε.
Ξεκινάει η παράσταση προσπαθώ να μπω στην υπόθεση του έργου και σε στιγμές φορτισμένες συναισθηματικά με φωνές κάπως πιο εύθραυστες ακούω γύρω 3 στόματα να μασάνε με πάθος μαστίχα.. Πόσο θα μασήσουν σκέφτομαι. Λάθος! Ιδιαίτερα σε διαστήματα με μουσική έπεφτε και από καμία φούσκα. Αέρας μποέμ ήταν η παρέα όλη με χορηγό την Trident. Είχαμε τον ηθοποιό στα 2 μέτρα να δακρύζει σε στιγμή μονολόγου και να ακούς κλατς κλουτς.
Γιατί απορώ; Χειρότερο σκηνικό βιώνει ο ηθοποιός και μαζί τους και οι υπόλοιποι θεατές στα ανοιχτά θέατρα με τα ροξ σπόρια και γκαζόζες που ακόμα αγοράζει ο κόσμος.
Άρτον και θεάματα θέλουμε και όχι κάτι παραπάνω. Σε τέτοιες εποχές ανασφάλειας έλλειψης ταυτότητας και ανάγκης για πνευματική ανάπτυξη και ουσία ακόμα και τώρα όλα τα αντιμετωπίζουμε σαν προιόντα προς κατανάλωση. Εννοείται ότι η εν λόγω παρέα έφυγε μουδιασμένη από τα συναισθήματα και το βαθύ νόημα που δεν έβρισκε τις λέξεις να το περιγράψει, το συζητούσαν.
Επιπλέον, είχα νιώσει και την τελευταία φορά που πήγα θέατρο αλλά και τώρα πως ο κόσμος γελάει και λύνεται σε σημεία που κάθε άλλο παρα αστεία είναι καλύτερα τραγελαφικά θα έλεγα. Νομίζω πως οι θεατές δεν αποκτούν τη σύνδεση με το κείμενο πόσο μάλλον με τον χαρακτήρα. Είναι μόνο θέαμα.
Προσωπικά έφυγα συγχισμένη για την έλλειψη ήθους και σεβασμού απέναντι στους εκάστοτε ηθοποιούς που τους κάνουμε παλιάτσους για 2 ώρες. Κρατάω μια φράση από το χθεσινό κείμενο του Τζον Λόγκαν που δικαίως έχει πάρει διθυραμβικές κριτικές. Επαγγελματίες θεατές όλοι εμείς που κατασπαράζουμε την τέχνη στο βωμό της μόδας μιας βαρυσήμαντης γνώμης επιφανειακής και εύκολης.

* Άρτον και θεάματα :

Η ιστορική φράση, αλλά και σημερινή διεθνής έκφραση «άρτον και θεάματα» ανάγεται στη ρωμαϊκή περίοδο και προέρχεται από τη λατινική φράση panem et circenses.

Κατά τον Γιουβενάλη^[1], διάσημο Ρωμαίο σατυρικό ποιητή, ο αυτοκράτορας προσέφερε στο λαό σιτάρι (ψωμί) και θεάματα στο αμφιθέατρο (στην πρώιμη βυζαντινή περίοδο, στον ιππόδρομο) με σκοπό να τους αποσπά από τα μεγάλα προβλήματα της κοινωνίας.

Σήμερα χρησιμοποιείται αυτή η έκφραση σε περιπτώσεις πολιτικής εξαθλίωσης ενός λαού, που αρκείται μόνο σε εφήμερες απολαύσεις - διασκεδάσεις, τις οποίες βεβαίως παρέχουν οι πολιτικοί προς αποτροπή της προσοχής των πολιτών (της κοινής γνώμης) από την κακή κατάσταση των πραγμάτων της Πολιτείας ή προς αντιμετώπιση σημαντικών προβλημάτων με επικείμενη λύση διάφορη από τη θέληση των πολιτών.

Δημοσιογραφικά η φράση αυτή έχει σήμερα ευρύτατη διάδοση διεθνώς. Ισπανοί εκπρόσωποι της διανόησης κατά το 19ο και 20ό αιώνα προέβαλαν το αντίστοιχο "άρτον και ταυρομαχίες" (ισπ. pan y toros^[2]).